Savaş tarımı bitirdi, ihracatı durdurdu
ANKARA (DİHA) - Savaş politikaları hem tarımsal üretimi durdurma noktasına getirdi hem de ihracatı büyük oranda etkiledi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Özden Güngör, Kürdistan'daki savaş nedeniyle tarımsal üretimin durma noktasına geldiğini, bölge ülkeleriyle yaşanan gerginlik nedeniyle de ihracatın durduğunu ve bununda halka zam olarak yansıdığını söyledi.
AKP hükümetinin içeride Kürtlere, dışarıda ise hemen herkese yönelik açtığı savaş ve yürüttüğü gerginlik politikası nedeniyle Türkiye ekonomik darboğazın içine giriyor. Türkiye turizm, ithalat ve ihracatın yanı sıra birçok noktada komşu ülkeleriyle girdiği çatışmalı ve saldırgan politikalarla ambargo ile karşı karşıya kalırken, Kürdistan'da insanların göçe zorlanması nedeniyle de tarımsal üretimde durma noktasına geldi. Özellikle tarımsal üretim konusunda yaşananları değerlendiren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Odaları Mühendisleri Yönetim Kurulu Başkanı Özden Güngör, AKP hükümetinin saldırgan politikalarından kaynaklı ülkenin geleceğini iyi görmediğini belirtti.
Güngör, Türkiye'nin hükümet yetkilileri tarafından "dünyada en üretici tarım ülkesi" olarak sürekli dile getirildiğini oysa gerçeklerin bunun tersi olduğunu söyledi. Türkiye'de üretilen birçok ürünün Türkiye halkına yetmediğini belirten Güngör, "Bunun içerisinde maalesef buğday, arpa, nohut ve mercimek gibi ürünler var. Samanı bile mesela biz Ukrayna'dan ithal ediyoruz" sözleriyle duruma dikkat çekti.
'Türkiye'nin ihracatı zaten sınırlıydı, şimdi tamamen bitti'
Türkiye'nin yoğun ürün ithal eden ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Güngör, Türkiye'nin zaten sınırlı olan ihracatının da Türkiye'nin dış politikası nedeniyle de bunu da artık yapılamayacak noktaya geldiğini söyledi. Rus uçağının düşürülmesinden sonra Rusya'nın Türkiye'ye büyük oranda ambargo uyguladığını hatırlatan Güngör, bunun hem üreticiyi hem de tüketiciyi zor durumda bıraktığını söyledi. Güngör şunları söyledi: "Biz ağırlıklı olarak Rusya'ya sebze, meyve ve narenciye ihraç ediyoruz ve Rusya ihracatımızın çok büyük bir kısmını teşkil ediyor. Uçak düşürülmesinden dolayı gelişen kriz, ülkemizi ve üreticimizi gerçekten zor durumda bıraktı" şeklinde konuştu.
'Komşu ülkelere ürün satamıyoruz'
Güngör, Türkiye'nin diğer komşu ülkeleriyle de sorunlar yaşadığı için eski ihracatı gerçekleştiremediğini söyleyerek, en temel meselenin bir an önce komşu ülkelerle olan ilişkilerin düzeltilmesi olduğunu vurguladı. Komşu ülkelerin damak tadına göre de Türkiye'nin özellikle Rusya ile ihracatının krizden önce iyi gittiğini de belirten Güngör şunları söyledi: "Rusya bizden ürün almayınca son zamanlarda 'Suudi Arabistan alıyor' deniliyor. Bunları incelediğimde bizden ürünleri yeterince almadıklarını fark ettim. Almazlar da. Çünkü bu bir bakıma damak tadı. Avrupa ve Rusya ağırlıklı olarak ekşimsi ürünleri tercih ederken, Arap ve Ortadoğu ülkeleri de daha tatlı ürünleri tercih ediyorlar. Dolayısıyla bu ürünlerde Ortadoğu'daki komşu ülkelerimizin alımlarında düşme meydana geliyor. Yakın komşumuz Irak şimdiye kadar birçok ürün ihracat ettiğimiz bir ülke iken, son iki üç ayda Irak bizden aldığı ürünlerinin neredeyse yüzde 50-60 oranında kesti. Artık Irak'ta bizden mal almıyor. Suriye ile durum ortada zaten, İran hakeza öyle."
'Türkiye ihracatta başarısız olacaktır'
Türkiye'nin yakın komşularıyla yaşadığı sorunlar nedeniyle daha uzak ülkeler olan Çin ve Brezilya ülkeleriyle çalışmaya başladığını söyleyen Güngör, uzaklık ve rekabet nedeniyle Türkiye'nin bu ülkelerle olan ihracatta başarısız olacağı vurgusunu yaptı. Çin'de yakın zamanda fındık ve fıstık üretiminin arttığına da dikkat çeken Güngör, yakın gelecekte de Çin'in Türkiye'den ürün ithal etmeyeceğini vurguladı. Ayrıca Türkiye ve Çin'in birçok konuda rekabet halinde olduğuna da değinen Güngör, Çin'in Türkiye ekonomisindeki etkisinin negatif olarak daha fazla artış göstereceğini belirtti.
Kürdistan'daki savaş tarımsal üretimi etkiledi
Kürdistan'da yaşanan savaşın sonucu olarak da tarımsal üretimin düştüğüne dikkat çeken Güngör, savaşla beraber yaşanan göçlerin dünyanın en verimli coğrafyası olan Mezopotamya topraklarının işlenmemesine neden olduğunu söyledi. Güngör, "Şuanda Diyarbakır'da Urfa'nın batı tarafında, Batman'da ve diğer illerde artık bugün tarım ürünleri ekilmiyor hayvancılık yapılmıyor. Yapılmamasının tek nedeni de oradaki savaş durumudur. Dolayısıyla bunun bir an evvel sonlandırılması gerekiyor" şeklinde konuştu.
Kürdistan'daki savaş iç piyasaya zam olarak yansıdı
Bu savaştan kaynaklı tarımsal üretimin düştüğünü ve bunun da iç piyasayı kötü etkilediğini söyleyen Güngör, hükümetin en istikrarlı olduğu konunun zam yapmak olduğunu vurguladı. Güngör, konu ile ilgili şunları söyledi: "Şimdi orada sen üretimi yapmazsan, gerekli kolaylılığı sağlayamazsan, tabii ki bu iç piyasaya yansır. Emekliye ve asgari ücretliye ufak bir artış yaptılar ama fazlasıyla insanların elektrik, havagazı ve suyuna zam geldi. Yapılan göstermelik artışlar kat ve kat geri alındı. Bugün Türkiye'de en tıkırında olan işleyen zamlardır, vergilerdir. Daha sen parayı almadan bunlar hemen devreye giriyor."
(sa/kk/rp)
